Rispons
EN | MT  

Gwida għall-Edukaturi fuq il-Pedagoġija u l-Assessjar

Agħfas fuq l-icon t'hawn isfel biex tniżżel il-Gwida għall-Edukaturi fuq il-Pedagoġija u l-Assessjar






Il-Qasam tat-Tagħlim: L-Edukazzjoni għad-Demokrazija / L-Umanitajiet

L-Istudji Ewropej > LEVEL 9





L-Aspett tas-Suġġett: Istituzzjonijiet tal-UE, id-Demokrazija fl-UE u ċ-Ċittadinanza Ewropea

1] Kapaċi niddeskrivi l-funzjonijiet ewlenin tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill tal-Ministri u tal-Kummissjoni Ewropea. 
2] Kapaċi nidentifika u nispjega l-aspetti demokratiċi tal-istituzzjonijiet ewlenin tal-UE, eż. l-MPE eletti b'mod dirett mill-istati kollha tal-UE u l-presidenza b'rotazzjoni tal-Kunsill tal-Ministri. 

3]Kapaċi niddiskuti xi tibdil ewlieni riżultat tat-trattati prinċipali tal-UE fosthom it-Trattat ta' Liżbona.
4] Kapaċi nuri ż-żmien tal-adeżjoni ta' pajjiżi differenti .
 L-IPPJANAR U R-RIFLESSJONI

5] Kapaċi niddiskuti xi wħud mill-aspetti politiċi, soċjali u ekonomiċi għall-adeżjoni fl-UE, fosthom dawk ta' pajjiżi li huma kandidati bħalissa.
6] 
Kapaċi nanalizza fid-dettall kull wieħed mill-erba' libertajiet u nagħti eżempji attwali.
7] Kapaċi nqabbel u nikkuntrasta aspetti ta' ċittadinanza nazzjonali u Ewropea.
 
IL-BIDLA SOĊJALI
8] Kapaċi nidentifika u niddiskuti modi differenti li bihom nista' nkun ċittadin/a attiv/a fuq livell ta' komunità, nazzjonali u Ewropea.
 
IT-TAGĦLIM SOĊJALI



L-Aspett tas-Suġġett: Id-Demokrazija, id-Drittijiet tal-Bniedem u l-Istat tad-Dritt

1] Kapaċi niddeskrivi u nispjega l-proċessi politiċi ta' parteċipazzjoni, rappreżentazzjoni u teħid tad-deċiżjonijiet f'demokrazija f'kuntesti differenti.
 IL-BIDLA SOĊJALI
2] Kapaċi niddiskuti modi differenti li bihom tista' tiġi pprattikata d-demokrazija fl-Ewropa, eż. demokrazija parlamentari u demokrazija presidenzjali.
3] Kapaċi nispjega, billi nagħti eżempji, kif prinċipji demokratiċi jitpoġġew fil-prattika f'Malta, f'pajjiżi Ewropej oħra u fl-UE.   
4]Kapaċi nagħti eżempji ta' kif il-prinċipju ta' sussidjarjetà jitpoġġa fil-prattika f'Malta, f'pajjiżi Ewropej oħra u fl-UE.
5] Nagħraf li d-drittijiet tal-bniedem huma interrelatati, interdipendenti u indiviżibbli.
 
IL-BIDLA SOĊJALI
6]Kapaċi nispjega u nagħti eżempji ta' drittijiet ċivili, politiċi, soċjali, ekonomiċi u kulturali hekk kif inhuma ddikjarati u pprattikati fl-Ewropa.
 NITGĦALLEM BIEX INSIR NAF
7] Kapaċi nagħmel lista u nispjega xi wħud mid-drittijiet li nsibu fil-Karta Soċjali Ewropea tal-Kunsill tal-Ewropa u nirrifletti fuq l-importanza tagħhom fis-soċjetà lokali u Ewropea.

 L-IPPJANAR U R-RIFLESSJONI

8] Kapaċi nagħmel differenza bejn vjolenza strutturali u tipi oħra ta' vjolenza u kapaċi nirrikonoxxi kif l-inugwaljanzi strutturali u l-vjolenza jikkostitwixxu ksur tad-drittijiet tal-bniedem.



L-Aspett tas-Suġġett: Istituzzjonijiet Ewropej Oħra

1] Kapaċi nevalwa r-rwol tal-Kunsill tal-Ewropa fil-promozzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, tal-paċi u tal-istat tad-dritt.
2]Kapaċi nagħmel lista' ta' xi wħud mill-iżjed kisbiet importanti li l-Kunsill tal-Ewropa rnexxielu jagħmel, eż. it-tneħħija tal-piena tal-mewt fl-Ewropa.

3] Kapaċi nfittex informazzjoni onlajn u nanalizza studji ta' każi ta' sentenzi li ngħataw mill-Qorti Ewropea għad-Drittijiet tal-Bniedem u kapaċi niddiskuti dwar dan ma' nies tal-età tiegħi, eż. il-projbizzjoni tal-burka fi Franza.
 L-IMMANIĠĠJAR TAL-UŻU TAL-INTERNET
4] Kapaċi nidentifika l-għanijiet u r-rwoli tal-Organizzazzjoni għas-Sigurtà u l-Koperazzjoni fl-Ewropa (OSKE) eż. fil-ġlieda kontra t-traffikar tal-bniedem u t-terroriżmu.



L-Aspett tas-Suġġett: L-Interdipendenza tas-Setturi Ekonomiċi, tan-Negozju u tal-Kummerċ

1] Permezz ta' riċerka u diskussjoni kapaċi nidentifika u nassoċja l-erba' setturi ta' produzzjoni ma' reġjuni differenti tal-Ewropa.
 
L-UŻU TAL-MIDJA DIĠITALI
2] Kapaċi nispjega l-kunċett ta' vojt kummerċjali bejn pajjiżi Ewropej u dawk li qed jiżviluppaw, u nagħti eżempji tal-implikazzjonijiet marbuta ma' dan.
 
L-IPPJANAR U R-RIFLESSJONI
3] Kapaċi niddeskrivi l-mudelli/tipi differenti ta' kummerċ u għajnuna bejn l-UE u pajjiżi oħra.
4] Kapaċi nidentifika l-għanijiet ewlenin tal-Politika Agrikola Komuni (PAK), fosthom ir-riformi riċenti u kapaċi niddiskuti xi wħud mill-vantaġġi u l-iżvantaġġi tagħha.
5] Kapaċi nidentifika u niddiskuti xi wħud mill-effetti negattivi u pożittivi soċjoekonomiċi u politiċi ta' kumpaniji multinazzjonali fl-UE, u nagħti eżempji minn sorsi onlajn.
 L-UŻU TAL-MIDJA DIĠITALI

6]Kapaċi nidentifika u nanalizza xi wħud mill-fatturi li jnaffru u jattiraw kumpaniji multinazzjonali biex joperaw f'pajjiżi li qed jiżviluppaw.
 PRATTIKA

7] Kapaċi nidentifika l-pajjiżi li jiffurmaw parti mill-gruppi ekonomiċi ewlenin fl-Ewropa billi nuża mapep.
 
 IL-QARI U L-FEHIM
8]Kapaċi nqabbel u nikkuntrasta l-effetti pożittivi u negattivi li l-globalizzazzjoni qed tħalli fuq l-Ewropa.
NITGĦALLEM INKUN JIEN



L-Aspett tas-Suġġett: Il-Komunikazzjoni u l-Kummerċ Elettroniku fl-Ewropa

1] Kapaċi nanalizza u nispjega l-importanza tat-trasport, il-komunikazzjoni u l-interkonnettività tal-enerġija fl-Ewropa.
  KONJITTIVA
2] Kapaċi niddiskuti r-raġunijiet għat-twaqqif tal-politika ta' Netwerk Trans-Ewropew (TENs) u niddiskuti fil-qosor ir-raġunijiet għaliex twaqqaf.
3] Kapaċi nagħti xi eżempji tal-vantaġġi li nkisbu mill-politika TENs dwar it-trasport, l-elettriku u l-enerġija, eż. it-twaqqif tal-interconnector li jgħaqqad lil Malta mal-grid tal-elettriku Ewropew.
4] Kapaċi nispjega r-relazzjoni bejn il-kummerċ elettroniku u l-globalizzazzjoni.
 NITGĦALLEM NGĦIX MA' ĦADDIEĦOR



L-Aspett tas-Suġġett: Il-Popolazzjoni u l-Migrazzjoni fl-Ewropa - Ir-Realtajiet Demografiċi u Soċjali

1] Kapaċi nagħmel differenza bejn il-fatturi fiżiċi u umani li jaffettwaw id-densità tal-popolazzjoni fl-Ewropa.
 NITGĦALLEM INKUN JIEN
2] Kapaċi niddiskuti xi implikazzjonijiet tal-popolazzjoni li qed tixjieħ fir-rigward tas-sistema ta' benesseri.
 PRATTIKA
3]
 Kapaċi niddefinixxi, billi nagħti eżempji attwali, it-terminoloġija marbuta mal-migrazzjoni, id-diversità u l-etniċità.
 L-GĦARFIEN TIEGĦI NNIFSI
4] Kapaċi nidentifika xi destinazzjonijiet ewlenin tal-immigranti fl-Ewropa u niddeskrivi xi wħud mir-raġunijiet tal-migrazzjoni.
 
IL-BIDLA SOĊJALI
5] Kapaċi niddiskuti l-effetti negattivi u pożittivi tal-immigazzjoni fuq il-pajjiżi Ewropej li qed jilqgħuhom kif ukoll fuq pajjiżi li qed jibagħtuhom.
  KONJITTIVA
6] Kapaċi niddiskuti s-sitwazzjoni attwali ta' pajjiżi Ewropej li għandhom preżenza sinjifikanti ta' immigranti.
 IL-KOMUNIKAZZJONI GĦAD-DIVERSITÀ
7]
 Kapaċi niddiskuti l-multikulturaliżmu fl-Ewropa u nista' ninforma ruħi dwar l-ugwaljanza u l-kwistjonijiet ta' diversità fl-Ewropa.
 
IT-TAGĦLIM SOĊJALI
8]Kapaċi nispjega l-impatti demografiċi, soċjoekonomiċi u ambjentali tat-turiżmu permezz ta' bosta studji ta' każijiet, eż. l-impatt tat-turiżmu fuq ir-riżorsi tal-ilma f'pajjiżi Mediterranji u t-telf ta' ambjenti naturali f'żoni muntanjużi.
 NITGĦALLEM NGĦIX MA' ĦADDIEĦOR
9] Kapaċi niddefinixxi l-ekoturiżmu u nispjega l-importanza tiegħu fl-Ewropa b'mod partikolari f'termini ta' salvagwardji ambjentali, żvilupp ekonomiku sostenibbli u tkabbir.
 
 
 IL-LINGWA ESPRESSIVA
10]Kapaċi nanalizza l-effetti tal-urbanizzazzjoni fuq il-kundizzjonijiet soċjali u ta' saħħa tan-nies billi nikkwota eżempji storiċi u attwali.
 NITGĦALLEM BIEX INSIR NAF
11]Kapaċi nidentifika l-effetti tal-ħolqien ta' subborgi fuq l-ambjent billi nagħti l-eżempji.
 NITGĦALLEM INKUN JIEN



L-Aspett tas-Suġġett: L-Edukazzjoni, ix-Xogħol u l-Istat Soċjali

1] Kapaċi nuri l-importanza tal-edukazzjoni u t-tagħlim tul il-ħajja. Kapaċi nagħmel lista tal-politika edukattiva tal-UE u dik nazzjonali li qed tenfasizza dan. Kapaċi wkoll nirrifletti fuq l-edukazzjoni u l-esperjenzi ta' tagħlim tiegħi fid-dawl ta' din il-politika.
PRATTIKA
2] Kapaċi niddiskuti miżuri li qed jiġu implimentati minn gvernijiet Ewropej biex idaħħlu nies fid-dinja tax-xogħol, fosthom miżuri parzjalment finanzjati mill-Fond Soċjali Ewropew (FSE).
 NITGĦALLEM NGĦIX MA' ĦADDIEĦOR
3] Kapaċi nidentifika xi sfidi li qed jiffaċċja l-istat soċjali u kapaċi nistħarreġ miżuri li qed jiġu introdotti biex jagħtu appoġġ lill-istat soċjali.
 NITGĦALLEM INKUN JIEN
4] Kapaċi nagħmel lista ta' mezzi li jkejlu l-ġid u l-faqar eż. il-PGD, il-livell ta' edukazzjoni, il-ħiliet ta' litteriżmu u x-xogħol skont is-settur.
NITGĦALLEM BIEX INSIR NAF
5] Kapaċi nagħmel distinzjoni bejn id-differenzi bażiċi fil-livell ta' għajxien fost nazzjonijiet Ewropej u l-bosta reġjuni tagħhom. eż. it-Tramuntana u n-Nofsinhar tal-Italja, il-pajjiżi fil-periferija Ewropea u l-pajjiżi fiċ-ċentru tal-Ewropa.
 NITGĦALLEM KIF



Il-Kisba mit-Tagħlim tas-Suġġett: ​

L-Aspett tas-Suġġett: Il-Konfini Ewropej, il-Pajsaġġi u l-Klimi

1] Kapaċi nispjega kif il-fatturi ta' klima u dawk fiżiċi jkollhom impatt fuq l-attività ekonomika, il-biedja, il-komunikazzjoni u l-moviment tan-nies.
 NITGĦALLEM BIEX INSIR NAF
2] Kapaċi nagħmel lista u nispjega l-miri tal-UE 2020 fir-rigward tat-tibdil tal-klima u l-enerġija sostenibbli bħaż-żieda ta' 20% fl-enerġija mir-rinnovabbli u ż-żieda ta' 20% fl-effiċjenza tal-enerġija. Kapaċi nidentifika u nirriċerka l-isfidi li Malta u pajjiżi oħra qed jiffaċċjaw biex jilħqu l-miri marbuta mal-enerġija.
 NITGĦALLEM INKUN JIEN
3] Kapaċi nagħmel differenza bejn miżuri sostenibbli u dawk mhux sostenibbli li qed jiġu implimentati minn pajjiżi Mediterranji biex jittrattaw in-nuqqas ta' ilma billi nagħti eżempji, eż. id-digi u l-ġibjuni bħala metodi sostenibbli, impjanti ta' ożmożi inversa bħala metodi li mhumiex sostenibbli.
 
PRATTIKA



L-Aspett tas-Suġġett: Il-Protezzjoni tal-Ambjent u l-Iżvilupp Sostenibbli

1] Kapaċi nanalizza u nispjega t-terminu - bijodiversità. Kapaċi niddiskuti xi wħud mit-theddid li din qed tgħaddi minnu, eż. l-urbanizzazzjoni, id-deforestazzjoni, il-kaċċa u sajd żejjed. 
 NITGĦALLEM INKUN JIEN
2] Kapaċi nanalizza l-kawżi u l-effetti tax-xita aċiduża. Kapaċi nipproponi miżuri ta' prevenzjoni biex titnaqqas ix-xita aċiduża.
 NITGĦALLEM BIEX INSIR NAF
 3] Kapaċi nistħarreġ prattiċi ta' biedja moderna fl-Ewropa u nagħmel differenza bejn il-metodi konvenzjonali, tradizzjonali u organiċi.
 NITGĦALLEM KIF
4] Kapaċi nidentifika u nanalizza r-raġunijiet għaliex il-konservazzjoni hi importanti billi nagħti eżempji minn studji ta' każi bħal dak taż-żona tal-Lapponja.
 
L-GĦARFIEN TIEGĦI NNIFSI
5] Permezz ta' eżempji kapaċi nidentifika u nagħmel lista ta' kunflitti ta' interess bejn l-iżvilupp ekonomiku u l-konservazzjoni ambjentali.
 KONJITTIVA
6] Kapaċi niddiskuti b'mod kritiku r-riġenerazzjoni urbana fiż-żoni ċentrali tal-bliet Ewropej u nevalwa l-impatt ta' din ir-riġenerazzjoni fuq l-ambjent.
 
 KONJITTIVA
7] Kapaċi niddiskuti l-kunċett tas-sostenibbiltà marittima u l-prevenzjoni ta' tniġġis billi nagħti eżempji meħudin miż-żona tal-Mediterran eż. il-politika tas-sajd, Il-Pjan Blu u l-Bnadar Blu. 
NITGĦALLEM INKUN JIEN

8] Kapaċi niddefinixxi u niddiskuti l-kunċett tal-Bandiera l-Blu f'termini ta' żvilupp sostenibbli tax-xtut u l-mollijiet.
 PERSONALI



L-Aspett tas-Suġġett: L-Identità Nazzjonali, id-Diversità u l-Idea Ewropea

1] Kapaċi nqabbel u nikkuntrasta l-kunċetti ta' identità Ewropea u diversità Ewropea.
 L-GĦARFIEN TIEGĦI NNIFSI
2]Kapaċi niddiskuti l-kunċett ta' identità reġjonali fl-Ewropa, eż. l-Identità ta' nies mill-Galles, l-identità Skoċċiża, l-identità Baska, l-identità ta' nies minn Sqallija u l-identità Għawdxija. 
 IL-BIDLA SOĊJALI
3] Kapaċi norbot proċessi mhux vjolenti ta' paċi ma' kunflitti reġjonali passati/preżenti fl-Ewropa eż. Il-Ftehim ta' Belfast fl-Irlanda ta' Fuq u l-Pjanijiet ta' Annan għal Ċipru.
 IL-KOMUNIKAZZJONI GĦAD-DIVERSITÀ



L-Aspett tas-Suġġett: Il-Wirt Kulturali Ewropew u l-Esperjenza Ewropea

1] Kapaċi nagħmel lista ta' xi wħud mill-avvenimenti storiċi li influwenzaw lill-Ewropej tal-lum.
2] Kapaċi nanalizza l-kawżi ta' avvenimenti storiċi importanti bħall-Ewwel Gwerra Dinjija u t-Tieni Gwerra Dinjija.
3] Kapaċi nuri l-konsegwenzi ewlenin ta' avvenimenti sinjifikanti fl-istorja tal-Ewropa.
4] Kapaċi norbot flimkien xi żviluppi sinjifikanti fl-istorja Ewropea. 

5]Kapaċi nidentifika l-gruppi lingwistiċi ewlenin Ewropej u l-familja ta' lingwi komuni Indo-Ewropej.
 
 IL-KOMUNIKAZZJONI GĦAD-DIVERSITÀ



L-Aspett tas-Suġġett: L-Iżvilupp tad-Demokrazija Moderna fl-Ewropa

1] Kapaċi niddiskuti l-ġlieda tan-nisa Ewropej biex jiksbu d-dritt tal-vot wara l-Ewwel Gwerra Dinjija u l-avvanzi li saru b'riżultat ta' dan.
 PERSONALI
2]Kapaċi niddistingwi bejn l-ideoloġiji li ġejjin: il-liberaliżmu, il-faxxiżmu, is-soċjaliżmu u l-komuniżmu. Kapaċi nqabbel u niddiskuti d-differenzi bejniethom.
 
 IL-LINGWA ESPRESSIVA
3] Kapaċi norbot ir-rwol tal-midja u l-effetti tagħha mal-prinċipji ewlenin tad-demokrazija.
 L-UŻU TAL-MIDJA DIĠITALI
 4] Kapaċi niddiskuti xi wħud mill-implikazzjonijiet etiċi u soċjali tal-midja diġitali.
 L-UŻU TAL-MIDJA DIĠITALI




Agħti r-rispons tiegħek hawn